Το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΤΜΧΠΠΑ) της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας θα λειτουργήσει από το ακαδημαϊκό έτος 2018-2019 το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) με τίτλο «Αστικές Αναπλάσεις, Αστική Ανάπτυξη και Αγορά Ακινήτων», σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4485/2017 (ΦΕΚ 114, τ. Α΄/04-07-2017), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

Το ΠΜΣ «Αστικές Αναπλάσεις, Αστική Ανάπτυξη και Αγορά Ακινήτων» παρέχει υψηλή εξειδίκευση και η διεπιστημονικότητά του ανακλάται στο συνδυασμό των συγκεκριμένων τριών γνωστικών αντικειμένων: Αστικές Αναπλάσεις, Αστική Ανάπτυξη και Αγορά Ακινήτων. Καινοτομία του ΠΜΣ είναι ακριβώς η συσχέτιση της χωρικής διάστασης και του σχεδιασμού πόλεων (αστικές αναπλάσεις) με οικονομικές διαστάσεις και το σχεδιασμό της ανάπτυξης των πόλεων (αστική ανάπτυξη, αγορά ακινήτων).

Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι τα έργα αστικής ανάπλασης μπορούν να λειτουργήσουν ως ‘καταλύτης’ στην άμεση αξιοποίηση των ακινήτων και τη σημαντική αναβάθμιση της αξίας των ακινήτων σε μια αστική περιοχή, αλλά ταυτόχρονα, μπορούν να αποτελέσουν «μοχλό εκκίνησης» στην αναθέρμανση της αγοράς ακινήτων συνολικά σε μια πόλη ή μια ευρύτερη αστική περιοχή. Ωστόσο, τα αποτελέσματα της αναβάθμισης μιας περιοχής μέσω ανάπλασης, και κατά συνέπεια, η ανάπτυξη της αγοράς ακινήτων πρέπει να μελετώνται και να σχεδιάζονται από ειδήμονες στην κατεύθυνση της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης, προκειμένου τα έργα αστικών αναπλάσεων να μην δημιουργήσουν αρνητικές κοινωνικές επιπτώσεις, όπως φαινόμενα χωρικού εκτοπισμού αδύναμων κοινωνικών ομάδων (socio-spatial exclusion), ή/και χωρικής απομόνωσης αδύναμων κοινωνικών ομάδων (socio-spatial segregation). Στο πλαίσιο αυτό, ο συνδυασμός γνώσεων σε ζητήματα αφενός αστικών αναπλάσεων και βιώσιμης αστικής ανάπτυξης, και αφετέρου, αγοράς ακινήτων είναι ιδιαίτερα σημαντικός όσον αφορά στην μεταπτυχιακή εξειδίκευση. Επιπλέον, είναι ελκυστικός στους δυνητικούς μεταπτυχιακούς φοιτητές διότι μπορεί να προσφέρει στην επόμενη δεκαετία πολλές δυνατότητες επαγγελματικής απασχόλησης στην ελληνική αγορά εργασίας.

Σκοπός του ΠΜΣ «Αστικές Αναπλάσεις, Αστική Ανάπτυξη και Αγορά Ακινήτων» και καινοτομία του είναι η συσχέτιση των ζητημάτων αστικής ανάπλασης και της βιώσιμης ανάπτυξης των ελληνικών πόλεων με την αξιοποίηση και αναθέρμανση της αγοράς των ακινήτων – ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία, και τις δυσμενείς χωρικές επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης στις ελληνικές πόλεις τα τελευταία χρόνια, όπως τα φαινόμενα «χωρικής συρρίκνωσης» με την εμφάνιση (α) αλυσίδων κενών καταστημάτων και γραφείων σε κεντρικούς δρόμους με προγενέστερη υψηλή εμπορική αξία, (β) το μεγάλο απόθεμα αδιάθετων ακινήτων προς πώληση ή ενοικίαση και (γ) τη δραματική πτώση της αξίας των ακινήτων. Η αξιοποίηση μέσω αστικών αναπλάσεων του υφιστάμενου αποθέματος αδιάθετων ακινήτων, στην κατεύθυνση της δημιουργίας επικέντρων των νέων αστικών οικονομιών στη μεταβιομηχανική πόλη σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές των πόλεων της βορειοδυτικής Ευρώπης, όπως για παράδειγμα επιχειρηματικά επίκεντρα έντασης τεχνολογίας και τεχνογνωσίας, πολιτιστικά επίκεντρα, παραλιακά επίκεντρα πολιτισμού και αναψυχής κ.α., θα συμβάλει ουσιαστικά στη βιώσιμη ανάπτυξη των ελληνικών πόλεων και την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.